Hoạt động nghiên cứu và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đang có bước phát triển mạnh mẽ. Trở thành một trong những công nghệ mũi nhọn thúc đẩy quá trình chuyển đổi số quốc gia. Đừ số hóa dữ liệu đến quy trình nghiệp vụ. để chuyển đổi mô hình hoạt động tại Việt Nam. Ngày 5/7, Bộ Khoa học và Công nghệ cùng với Chương trình Aus4Innovation, Câu lạc bộ Khoa – Trường – Viện Công nghệ Thông tin và Truyền thông Việt Nam (FISU) và một tờ báo tổ chức Tọa đàm trực tuyến. Hạ tầng dữ liệu và tính toán, bàn giải pháp thúc đẩy nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) tại Việt Nam.
Mục lục
Đưa AI trở thành lĩnh vực công nghệ quan trọng
Phát biểu tại tọa đàm, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy cho biết. AI đang được quan tâm trên toàn thế giới. Là một vấn đề có thể thay đổi sự phát triển kinh tế xã hội của tất cả quốc gia, trong đó có Việt Nam. Năm 2021, Chính phủ đã ban hành Chiến lược quốc gia về nghiên cứu phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo đến năm 2030.
Chiến lược đưa ra nhằm đẩy mạnh nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI. Đưa AI trở thành lĩnh vực công nghệ quan trọng của Việt Nam trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Qua đó, tạo ra cú huých cho sự phát triển AI của Việt Nam. Góp phần phát triển kinh tế – xã hội. Và từng bước đưa Việt Nam trở thành điểm sáng về AI trong khu vực và trên thế giới.
Cần nguồn nhân lực và cơ sở hạ tầng để thực hiện dự án
Tuy nhiên, Thứ trưởng Bùi Thế Duy cho rằng: Để thực hiện chiến lược, những vấn đề liên quan đến đào tạo nguồn nhân lực, nghiên cứu, cơ sở dữ liệu cần xây dựng đồng bộ với hạ tầng tính toán, các máy tính có khả năng tính toán lớn cũng như đào tạo các kỹ thuật viên, để có thể xử lý các bài toán dữ liệu lớn. Đồng thời, triển khai từng bước cụ thể, từ làm rõ các khái niệm đến cách thức tính toán lớn của Việt Nam, cũng như chia sẻ những hạ tầng tính toán một cách hợp lý, hiệu quả nhất.
Trong khuôn khổ các hoạt động quảng bá cho chiến lược này, Bộ Khoa học và Công nghệ là đơn vị chủ trì triển khai chuỗi tọa đàm về AI gồm 5 chuyên đề. Hạ tầng dữ liệu và tính toán là chuyên đề đầu tiên. Các tọa đàm tiếp theo là: Đào tạo nhân lực AI; nghiên cứu phát triển; ứng dụng AI và xây dựng cộng đồng AI.
Trụ cột để phát triển công nghệ AI
GS. TS Nguyễn Thanh Thủy, Trưởng phòng thí nghiệm mục tiêu AI, Trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội nhận định. Hạ tầng dữ liệu và tính toán được xem là một trong các trụ cột quan trọng; để Việt Nam có thể nghiên cứu, phát triển ứng dụng công nghệ AI. Theo đó, việc hiểu rõ về tầm quan trọng của việc thu thập; làm sạch dữ liệu cũng như cơ chế chia sẻ dữ liệu, hạ tầng tính toán sẽ giúp các đơn vị nghiên cứu, phát triển công nghệ tận dụng, phát huy được năng lực của mỗi bên.
Ở góc độ doanh nghiệp nghiên cứu, Tiến sĩ Võ Sỹ Nam – Trưởng phòng Tin Y sinh ứng dụng, Viện Nghiên cứu Dữ liệu lớn VinBigData chia sẻ. Ông đang cùng cộng sự nghiên cứu và phát triển các hệ thống phân tích và chú giải dữ liệu y sinh học quy mô lớn cũng như các mô hình dự đoán nguy cơ bệnh và tác dụng phụ của thuốc nhằm hỗ trợ chẩn đoán và điều trị bệnh.
Tích hợp các hệ thống tính toán lớn
Một trong số các dự án Tiến sĩ Nam cùng đội ngũ đang thực hiện. Có hệ thống quản lý, phân tích và chia sẻ dữ liệu y sinh học VinGen Data Portal; đã được công bố từ tháng 12/2020. Hệ thống hiện đang lưu trữ hơn 1200 terabyte dữ liệu của gần 5.000 mẫu sinh học; từ dự án giải mã 1.000 hệ gene người Việt. Và các dự án giải mã gene khác tại VinBigdata.
Tiến sĩ Nguyễn Việt Cường – Tổng Giám đốc Công ty TNHH Tích hợp thông minh cho hay. Chúng tôi đã và đang tích hợp; và vận hành một số hệ thống tính toán lớn tại Việt Nam cho các nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo, tin sinh học; phân tích dữ liệu và phát triển vật liệu mới. Đặc biệt, vận hành chương trình hỗ trợ hạ tầng tính toán cho các nhóm nghiên cứu mạnh về AI; đến từ các trường đại học và viện nghiên cứu của Việt Nam.
Thực tế ứng dụng AI ở Việt Nam
Từ năm 2014, AI được đưa vào danh mục công nghệ cao ưu tiên đầu tư phát triển của Việt Nam. Chính phủ đã giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư xây dựng; “Chiến lược quốc gia về cuộc cách mạng công nghiệp 4.0”. Xác định AI là một trong những công nghệ đột phá, mũi nhọn. Cần được ưu tiên tập trung các nhóm chính sách để thúc đẩy phát triển. Nhiều đề án cấp quốc gia được phê duyệt; với mục tiêu đem đến những ý tưởng công nghệ sáng tạo, mang tính đột phá.
AI cũng bắt đầu được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực thực tế như y tế, giáo dục, nông nghiệp, giao thông và thương mại điện tử… Có thể kể đến hệ thống giao thông thông minh tại TP.HCM; xe tự hành cấp độ 3 sử dụng ở các khu đô thị; hệ thống giám sát hành trình do Tổng cục Đường bộ đặt hàng, hiện theo dõi khoảng 1 triệu xe khách và xe kinh doanh vận tải… Trong lĩnh vực y tế, ứng dụng AI giúp nâng cao chất lượng và hiệu quả khám chữa bệnh, khắc phục các rủi ro và sự cố y khoa, giảm tải các bệnh viện.