Khi các nhà khoa học đang nghiên cứu những tác động lên động vật hoang dã sau thảm họa năm 2011, họ tình cờ phát hiện ra những con lợn rừng bị nhiễm phóng xạ giao phối với lợn nhà. Một con lai giữa lợn rừng và lợn nhà xuất hiện ở Fukushima bị ngập lụt. Nghiên cứu di truyền xác nhận rằng sau thảm họa động đất và sóng thần tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima năm 2011, lợn rừng và lợn nhà lai vãng tại khu vực bị bỏ hoang trong khu vực đã chạy trốn khỏi các trang trại địa phương, khiến 160.000 người mất nhà cửa.
Lợn bị nhiễm phóng xạ khiến nhà dân phải sơ tán
Trong nhiều năm, thợ săn theo dõi lợn nhiễm phóng xạ có số lượng lên tới hàng trăm con; và ghi nhận nồng độ nguyên tố phóng xạ caesium-137 cao gấp 300 lần mức an toàn. Các nhà khoa học ở Đại học Fukushima sử dụng xét nghiệm di truyền để tìm hiểu tác động của phóng xạ lên động vật hoang dã trong vùng kiểm tra ADN.
Nghiên cứu công bố trên tạp chí Proceedings of the Royal Society B; kết luận không có đột biến di truyền. Nhưng thay vào đó nhóm nghiên cứu bất ngờ phát hiện lợn rừng giao phối với lợn nhà. “Sự xâm lấn sinh học” này bắt đầu sau khi lợn rừng từ các vùng núi xung quanh; chuyển dần vào những thị trấn không người ở, gặp lợn nhà chạy rông do nông dân bị buộc phải sơ tán khỏi khu vực. Nhà chức trách địa phương dỡ bỏ rào ngăn khu vực phải tránh xa (exclusion zone) năm 2018. Nhưng vẫn gặp khó khăn trong việc lấy lại một số vùng đất từ lợn rừng; vốn đã trở nên không sợ người.
Các nhà khoa học phân tích trình tự di truyền của 338 con lợn rừng; thu thập từ năm 2006 đến 2018 trên khắp cả vùng; và nhận thấy ít nhất 18 con lợn thể hiện sự xâm lấn sinh học đối với gene lợn nhà. Chúng được nhận dạng là lợn rừng về hình thái nhưng có kiểu gene đơn bội của lợn nhà châu Âu. Tần suất của kiểu gene này vẫn ổn định từ khi phát hiện lần đầu tiên năm 2015. Kết quả hé lộ sự pha tạp di truyền đang diễn ra trong quần thể lợn rừng do lợn nhà để sổng.
Nghiên cứu về lợn lai
Nghiên cứu còn phát hiện ngày càng nhiều con lai của lợn rừng – lợn nhà; xuất hiện ngoài phạm vi khu vực nhiễm phóng xạ ở Fukushima. Và gene lợn nhà đang du nhập vào quần thể lợn rừng nói chung. Nhóm nghiên cứu nhận định cần tiếp tục theo dõi di truyền; để ghi chép sự phân tán của gene lợn nhà trong quần thể lợn rừng hoang dã.
Tuy nhiên, Donovan Anderson, thành viên nhóm nghiên cứu; nhận định gene lợn nhà nhiều khả năng sẽ loãng đi sau mỗi thế hệ. Những thay đổi về hành vi hiện nay đến từ sự vắng mặt của con người. Nhờ đó lợn rừng nhanh chóng xâm chiếm các khu vực bỏ hoang. Anderson cho rằng lợn nhà không thể sống sót trong tự nhiên. Nhưng lợn rừng lại phát triển mạnh ở thị trấn bỏ hoang bởi chúng quá mạnh khỏe.
Việc con người sơ tán khỏi khu vực dẫn tới những khoảng đất lớn trong vùng tái mọc hoang. Hiện tượng tương tự cũng xảy ra sau thảm họa hạt nhân Chernobyl ở Ukraine. Số lượng gấu, hươu, bò bison, chó sói, linh miêu và ngựa tăng gấp nhiều lần; từ khi khu vực bị bỏ hoang vào năm 1986. Tuy nhiên, giới nghiên cứu chú ý ếch sống trong khu vực phong tỏa có màu sắc sẫm hơn những con ếch bên ngoài. Chứng tỏ lượng melanin cao hơn có thể giúp chúng chống chịu bức xạ tốt hơn.
Lợn rừng nhiễm phóng xạ từng tràn ngập Fukushima
Đàn lợn rừng tràn từ trên núi xuống xâm nhập vào các khu dân cư bỏ hoang sau trận động đất, sóng thần gây ra thảm họa hạt nhân ở Fukushima. Lợn rừng lang thang ở những đường phố bỏ hoang bên trong khu vực phong tỏa sau thảm họa hạt nhân Fukushima, Nhật Bản nhiều đến mức chính quyền địa phương phải thuê thợ săn diệt trừ chúng, International Business Times hôm qua đưa tin.
“Sau khi mọi người rời đi, hệ sinh thái của những con lợn rừng đã thay đổi. Chúng bắt đầu tràn xuống từ trên núi và sẽ không rút đi. Chúng đã tìm thấy một nơi thoải mái có nhiều thức ăn và không bị ai săn đuổi. Hiện giờ đây là ngôi nhà mới của chúng và là nơi chúng sinh con đẻ cái”, thợ săn Shoichiro Sakamoto cho biết. Hai lần một tuần, nhóm của Sakamoto đặt hơn 30 bẫy lồng ở Tomioka. Các thợ săn sử dụng súng hơi để giết chết lợn rừng hoang dã, sau đó chất chúng lên xe tải và chở đến cơ sở lưu giữ, nơi những cái xác bị vi khuẩn phân hủy.
Nghiên cứu ở Fukushima chỉ ra trong số 208 con lợn rừng hoang dã bị bắt từ năm 2016 đến đầu năm 2017, khoảng 106 con được phát hiện có lượng xêsi cao vượt ngưỡng tiêu chuẩn an toàn phóng xạ 100 becquerel/kg do chính phủ Nhật ban hành. Một số con có lượng xêsi đo được lên tới 13.000 Bq/kg.